COVID-19. Επιστροφή στα σχολεία, αλλά… με αποστάσεις.

Τα σχολεία ξεκινούν, και μικροί και μεγάλοι βρίσκονται σε μια ψυχοσυναισθηματική αναταραχή, καθώς καθημερινά η εισροή των πληροφοριών είναι μεγάλη (κι αντικρουόμενη θα λέγαμε ορισμένες φορές) για το τι είναι ορθό ή όχι να γίνει, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ασφάλεια μαθητών, γονέων κι εκπαιδευτικών. Εύλογα, λοιπόν, τα συναισθήματα όλων μας, λόγω της ρευστής αυτής συνθήκης που διανύουμε εν μέσω της παγκόσμιας πανδημίας, είναι ποικίλα, περίπλοκα κι αρκετά έντονα.

Είναι πολύ σπουδαίο όμως, όλοι εμείς οι ενήλικες να οπλίσουμε τους μικρότερους με δύναμη, να τους καθησυχάσουμε, να αποτινάξουμε το φυσιολογικό άγχος και φόβο που νιώθουν, και να τους ενθαρρύνουμε να κάνουν μια δυναμική σχολική αρχή. Κι αυτό, διότι οι μαθητές για να έχουν μια δομημένη σχολική ρουτίνα, θα πρέπει να έχουν άμεση και φυσική επαφή τόσο με τους δασκάλους όσο και τους συμμαθητές τους. Αυτό σημαίνει, πως σίγουρα η εξ’ αποστάσεως διδασκαλία δε θα μπορούσε πλήρως να αντικαταστήσει τη δια ζώσης, επομένως είναι πολύ ευχάριστο γεγονός, το ότι τα σχολεία θα επαναλειτουργήσουν επιτέλους κανονικά!

Για να πραγματοποιηθεί, όμως, ομαλά η προσαρμογή των παιδιών στα νέα αυτά δεδομένα, καλό είναι να τα προετοιμάσουμε και να μιλήσουμε μαζί τους με ειλικρίνεια για το τι πρόκειται να συναντήσουν τις πρώτες μέρες στο σχολικό περιβάλλον. Για τις μάσκες, τις αποστάσεις, τις χειραψίες, τα αντισηπτικά, τις αλλαγές στη σίτιση, κι όλα εκείνα τα μέτρα που έχουν ληφθεί και που είναι απαραίτητο να τηρούνται από όλους ανεξαιρέτως.
Όσον αφορά στις μάσκες, μιας κι αυτές είναι που προβληματίζουν κυρίως τους γονείς, αξίζει να αναφερθεί πως τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας έχει φανεί πως τις δέχονται αρκετά εύκολα. Το ίδιο φαίνεται να συμβαίνει όμως και με τα μικρότερα παιδιά, αφού τείνουν να τις συσχετίζουν με αγαπημένους τους ήρωες. Αν βέβαια κάποιο παιδί αρνείται να τη χρησιμοποιήσει, ο γονέας οφείλει να του εξηγήσει απλοϊκά για ποιον λόγο είναι αναγκαίο να τη φορά. Θα μπορούσε ακόμη με κάποιους τρόπους να την κάνει πιο αρεστή στο παιδί. Λόγου χάριν, παίζοντας παρέα κάποιους ρόλους με αυτή, φτιάχνοντας ευφάνταστες ιστορίες και αφήνοντας το να τη διακοσμήσει, όπως επιθυμεί. Σαφώς και απαιτείται οι γονείς να κάνουν οι ίδιοι πρωτίστως ορθή χρήση της μάσκας τους και να λειτουργούν ως ανάλογο πρότυπο για το παιδί, όπως και να του δίνουν ένα λογικό χρονικό περιθώριο, έως ότου να εξοικειωθεί και κείνο μαζί της.

Όσο για τις αποστάσεις που θα πρέπει να διατηρούνται και οι χειραψίες που θα πρέπει να αποφεύγονται, οι γονείς μπορούν να παροτρύνουν τα παιδιά να βρουν εναλλακτικούς τρόπους να συνδέονται με τους φίλους τους, όπως είναι για παράδειγμα το άγγιγμα με τον αγκώνα, το «κόλλα το» με το πόδι, αντί του «κόλλα το» με το χέρι, ακόμη και το αντίστοιχο με τον γοφό. Οι παραπάνω τρόποι είναι ασφαλείς και σίγουρα στα μάτια των παιδιών ιδιαιτέρως αστείοι και χαριτωμένοι.

Έπειτα, είναι πολύ σημαντικό να συζητήσουμε μαζί τους ανοιχτά για όλα εκείνα που ενδεχομένως τα ανησυχούν. Ορισμένα παιδιά δυσκολεύονται να προσαρμοστούν γρήγορα στην καινούρια πραγματικότητα κι αυτό είναι κάτι που τα αγχώνει. Αρχικά, είναι ωφέλιμο να τους πούμε ότι είναι υγιές να εκφράζει κανείς όλα του τα συναισθήματα, ευχάριστα ή και δυσάρεστα. Επιπλέον, καλό είναι να τα καθησυχάσουμε, λέγοντας πως αυτό που αισθάνονται είναι απόλυτα φυσιολογικό και να δείξουμε κατανόηση γι αυτό που τα απασχολεί. Η όποια σχετική συνομιλία συνίσταται να γίνει με ηρεμία, πραότητα, και δίχως την όποια πίεση.

Σε γενικές γραμμές, μιλώντας τους, προετοιμάστε επαρκώς τα παιδιά για όσα πρόκειται να αντιμετωπίσουν στο σχολικό πλαίσιο, θυμίστε τους ξανά, με παιγνιώδη τρόπο κι ευχάριστη διάθεση (π.χ. το πλύσιμο το χεριών να γίνεται τραγουδώντας), όλα όσα απαιτείται να κάνουν για να διασφαλίσουν την υγεία τη δική τους, αλλά και των αγαπημένων τους, και παρακινήστε τα να σκεφτούν όλα εκείνα τα οφέλη που θα καρπωθούν και τη γνώση που θα λάβουν, με το να επιστρέψουν πίσω στα θρανία. Ενημερώστε τα, επίσης, πως ίσως χρειαστεί να αλλάξει πάλι η μορφή η διδασκαλίας, γι αυτό και θα πρέπει να είμαστε όλοι σε ετοιμότητα. Επιπροσθέτως, καλό είναι να προσπαθήσουμε να μη μεταφέρουμε το άγχος μας για τον covid- 19 και τη μικροβιοφοβία μας. Μη ξεχνάτε να τα ανταμείβετε με κάτι που τους αρέσει και να τα επιβραβεύετε όταν καταβάλουν προσπάθεια για να ανταποκριθούν σε όλες αυτές τις απαιτήσεις! Σας διαβεβαιώνω πως όλα τα παιδιά είναι πολύ δεκτικά σε τέτοιου είδους εκπαιδεύσεις, αρκεί βέβαια να τα διευκολύνουμε κι εμείς από μεριάς μας όσο γίνεται. Τότε όλα μπορούν να εξελιχθούν εύρυθμα, ομαλά κι άκρως αποτελεσματικά.

Ας τους ευχηθούμε όλοι από καρδιάς, λοιπόν, μια συναρπαστική σχολική χρονιά, γεμάτη υγεία,διασκέδαση,αναρίθμητες χαρούμενες στιγμές και πολλές επιτυχίες!

Μαρία Κατσίγιαννη, Ψυχολόγος

Επιστημονικός συνεργάτης, κέντρου «Επί κοινώ νού»