Το κάθε παιδί έχει δικούς του ρυθμούς ανάπτυξης. Τι να περιμένω από το παιδί μου να κάνει και σε ποια ηλικία; Αναλυτικοί πίνακες στη συνέχεια.
Όπως μόλις προαναφέρθηκε, κάθε παιδί έχει τους δικούς του ρυθμούς ανάπτυξης, καθώς όλα τα παιδιά είναι διαφορετικά μεταξύ τους. Ξεδιπλώνουν τις γλωσσικές ικανότητές τους με τον χρόνο και μπορεί μεταξύ τους να υπάρξουν κάποιες διαφορές σχετικά με το χρόνο κατάκτησης κάποιας δεξιότητας. Όμως, κατά μέσο όρο, εάν έχει περάσει διάστημα μεγαλύτερο του εξαμήνου και δεν παρουσιάζει πρόοδο, θα πρέπει να υπάρξει περαιτέρω διερεύνηση από κάποιον ειδικό.
Τα αναπτυξιακά στάδια που αναφέρονται στη συνέχεια είναι ενδεικτικά και βασίζονται στον μέσο όρο. Δεν χρειάζεται να ανησυχήσετε εάν το παιδί σας αποκλίνει από αυτόν το μέσο όρο. Εάν όμως, γενικότερα σαν γονείς- φροντιστές έχετε οποιαδήποτε ανησυχία για την αναπτυξιακή του πορεία, μπορείτε να απευθύνεστε στους κατάλληλους και πιστοποιημένους ειδικούς για την πραγματοποίηση έγκυρης αξιολόγησης (π.χ. γιατρούς ή ειδικούς θεραπευτές).
Παρακάτω, περιγράφονται συνοπτικά οι αναμενόμενες δεξιότητες του παιδιού ανά εξάμηνο και στη συνέχεια ανά έτος χρονολογικής ηλικίας.
0-6 ΜΗΝΩΝ
- Παράγει ήχους ευχαρίστησης
- Αντιδρά σε ήχους και στρέφει το κεφάλι του στη πηγή του ήχου
- Αναγνωρίζει φωνές και γελάει όταν του μιλάνε
- Σύμφωνα με τις ανάγκες του χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα
- Μιμείται ήχους
- Η φωνή του ποικίλλει σε ύψος και ένταση
- Χρησιμοποιεί ήχους ή χειρονομίες για να εκφράσει τις ανάγκες του
- Χρησιμοποιεί τα φωνήματα /m/μ,/p/π και /b/μπ όταν μουρμουρίζει
7-12 ΜΗΝΩΝ
- Ανταποκρίνεται στο όνομά του
- Καταλαβαίνει το ‘’ναι’’ και το ‘’όχι’’
- Ακούει και μπορεί να μιμηθεί περισσότερους ήχους
- Αναγνωρίζει λέξεις που αφορούν σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης όπως ποτήρι, παπούτσι κλπ
- Ξεκινά η περίοδος του ‘’βαβίσματος’’, όπου το παιδί παράγει συλλαβές άνευ σημασίας, όπως μπα-μπα, ντα-ντα κλπ
- Ακούει όταν του μιλάνε
- Σιγά-σιγά το βάβισμα αλλάζει και αρχίζει να χρησιμοποιεί σκόπιμα την ομιλία.
- Παράγει μία ή περισσότερες λέξεις, κυρίως ουσιαστικά
- Κατανοεί απλές εντολές, όπως πάρε τη μπάλα, δώσε τη μπάλα
- Έντονα στοιχεία προσωδίας και επιτονισμού
13-18 ΜΗΝΩΝ
- Η ομιλία του είναι σχεδόν μη καταληπτή
- Ηχολαλεί , δηλαδή επαναλαμβάνει ήχους, συλλαβές ή ακόμη και λέξεις που ακούει από άλλους)
- Παραλείπει κάποια αρχικά σύμφωνα και σχεδόν όλα τα τελικά σύμφωνα
- Ακολουθεί απλές εντολές
- Αναγνωρίζει 1-3 μέρη του σώματος
- Το εκφραστικό του λεξιλόγιο περιλαμβάνει 3-20 ή και παραπάνω λέξεις που είναι κυρίως ουσιαστικά
- Χρησιμοποιεί χειρονομίες και λόγο
19-24 ΜΗΝΩΝ
- Η ομιλία του γίνεται περισσότερο καταληπτή
- Αρχίζει να χρησιμοποιεί ουσιαστικά και ρήματα (διλεκτικές προτάσεις, π.χ θέλω νερό κλπ)
- Αρχίζει να κάνει χρήση προσωπικών αντωνυμιών(εγώ, εσύ, αυτός)
- Το εκφραστικό του λεξιλόγιο ανέρχεται σε 50-100 λέξεις ή και περισσότερες
- Το αντιληπτικό του λεξιλόγιο ξεπερνά τις 300 λέξεις
- Απαντά στην ερώτηση ‘’Τι είναι αυτό’’
- Ακούει ιστορίες
- Γνωρίζει 5μέρη του σώματος
- Κατονομάζει κάποια οικεία αντικείμενα
- Κατανοεί εντολές με δύο μέρη
2-3 ΕΤΩΝ
- Η ομιλία του είναι καταληπτή 50%-75%
- Ζητάει τα αντικείμενα με το όνομά τους
- Καταλαβαίνει το ‘’ένα’’ και τα ‘’πολλά’’
- Αναγνωρίζει διάφορα μέρη του σώματος
- Εκφράζει την ανάγκη του για τουαλέτα
- Δείχνει εικόνες σε βιβλίο και τις κατονομάζει
- Απαντάει σε απλές ερωτήσεις
- Ακούει ιστοριούλες και τραγουδάκια
- Χρησιμοποιεί προτάσεις με 3-4 λέξεις βασικής, κατεξοχήν, δομής Υποκείμενο +Ρήμα + Αντικείμενο
- Κάνει ερωτήσεις χρησιμοποιώντας μία ή δύο λέξεις
- Χρησιμοποιεί κάποιες προθέσεις, άρθρα, ρήματα σε χρόνο ενεστώτα και αόριστο, πληθυντικό αριθμό
- Το αντιληπτικό του λεξιλόγιο φτάνει τις 500-900 λέξεις ή και περισσότερες
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50-250 ή παραπάνω λέξεις
- Μιλάει δυνατά
- Κάνει γραμματικά και συντακτικά λάθη
- Παραλείπει ή αντικαθιστά φωνήματα όταν μιλάει
- Κάνει χρήση του βοηθητικού ρήματος ‘’είναι’’
3-4 ΕΤΩΝ
- Η καταληπτότητα της ομιλίας του φτάνει στο 80%
- Καταλαβαίνει 1200-2000 λέξεις
- Το εκφραστικό του λεξιλόγιο είναι 800-1500 λέξεις
- Εκτελεί εντολές που αποτελούνται από 2-3 μέρη
- Ρωτάει και απαντάει σε απλές ερωτήσεις, όπως ποιος, τι, που, γιατί
- Εκφράζει συναισθήματα
- Οι προτάσεις του αποτελούνται από 4-5λέξεις
- Αναγνωρίζει τα αντικείμενα με το όνομά τους και καταλαβαίνει τη λειτουργία τους
- Βελτιώνει τα γραμματικά και συντακτικά λάθη
- Χρησιμοποιεί σωστά το ‘’είμαι’’ και το ‘’είναι’’ μέσα σε προτάσεις
- Μπορεί να βάλει δύο γεγονότα σε σωστή χρονική σειρά
- Συμμετέχει σε συζητήσεις
4-5 ΕΤΩΝ
- Κατανοεί τις έννοιες των αριθμών ως το 3
- Αναγνωρίζει 1-3 βασικά χρώματα
- Αντιληπτικό λεξιλόγιο 2800 λέξεων και παραπάνω
- Εκφραστικό λεξιλόγιο 900-2000 λέξεις και παραπάνω
- Χρήση σύνθετων προτάσεων με 4-8 λέξεις
- Γραμματικά σωστές προτάσεις
- Ακρόαση ιστορίας και απάντηση σε ερωτήσεις που σχετίζονται με αυτή
- Μπορεί να περιγράψει πώς πέρασε στο σχολείο
- Απαντάει σε σύνθετες ερωτήσεις
- Αναπαράγει με ακρίβεια μια ιστορία
- Παράγει σύμφωνα με ακρίβεια κατά 90%
5-6 ΕΤΩΝ
- Γνωρίζει και ονομάζει 6 χρώματα
- Γνωρίζει και ονομάζει 3σχήματα
- Αντιληπτικό λεξιλόγιο 13000λέξεων
- Αυξάνεται συνεχώς το λεξιλόγιό του
- Συμμετέχει σε διάλογο
- Μετράει αυτοματοποιημένα ως το 30
- Ονομάζει αντίθετες έννοιες
- Καταλαβαίνει και εκτελεί σύνθετες εντολές που αποτελούνται από 3μέρη
- Ονομάζει τις μέρες της εβδομάδας
- Χρησιμοποιεί σωστά τους χρόνους των ρημάτων
- Αντικαθιστά ελάχιστα φωνήματα
- Οι προτάσεις του είναι γραμματικά πλήρεις
- Τραγουδάει ολόκληρα τραγουδάκια και απαγγέλει παιδικά ποιήματα
- Ονομάζει κάποια γράμματα και αριθμούς
- Επικοινωνεί εύκολα με τους ενήλικες
- Κατανοεί το ‘’δεξιά- αριστερά’’
- Κατανοεί τις περισσότερες έννοιες του χρόνου
- Κάνει σωστή χρήση της παθητικής φωνής
Εάν λοιπόν, έχετε και την παραμικρή υποψία για κάποια διαταραχή στην ανάπτυξη της επικοινωνίας, του λόγου και της ομιλίας του παιδιού σας, μη διστάσετε να απευθυνθείτε για αξιολόγηση, βοήθεια και καθοδήγηση σε επαγγελματία λογοθεραπευτή.
Πηγή: selle.gr
Πώς να βοηθήσετε το παιδί σας να μιλήσει